سؤال : ابتدا یک روایت از حضرت امام صادق ع نقل می نمایم تا در ادامه سؤال خود را بپرسم : امام عزیز فرموده اند: هرکس پس از نماز صبح و نماز ظهر بگوید (اللّهمّ صلّ علی محمّد و آل محمّد و عجّل فرجهم) از دنیا نمی رود مگر آنکه قائم آل محمد (ص) را درک کند.
سؤال بنده اینست که آیا هر مکان و هر زمان می بایست صلوات با «و عجّل فرجهم» همراه باشد؟ در نماز چطور؟ نقل است که پیامبر اکرم ص نیز بدین گونه صلوات دادهاند با توجه به اینکه در قرآن «و عجّل فرجهم» نیامده است !؟
پاسخ : سؤال این عزیز، دارای چند مطلب است که یک یک باید بررسی شوند :
۱ـ اگر منظور از «میبایست» لزوم و وجوب است پاسخ منفی است. و اگر استحباب است پاسخ مثبت است.
۲ـ در نماز «و عجّل فرجهم» اگر به قصد دعا گفته شود ـ نه به قصد ورود ـ اشکال ندارد؛ گرچه بهتر است همیشه آن را نگوید تا برداشتِ ورود نشود.
۳ـ نقلی که میگوید «پیامبر اکرم نیز بدینگونه صلوات دادهاند» را لطفاً معرّفی بفرمایید استفاده میکنم.
۴ـ پیامبر خدا ص دو شیء گرانبها پس از خود در بین امّت قرار دادند تا مسلمانان به هر دو تمسّک کنند. و این دو هرگز جدا نمیشوند. و هر دو حجّت اند. بنابراین ممکن است مطلبی را ما در قرآن نیابیم اما توسّط عترت بیان شده باشد.
۵ـ روایاتی که دلالت بر استحباب گفتن «و عجّل فرجهم» می کنند تعداد قابل توجّهی اند، اگرچه یک یک آنها توصیه به هر زمان و هر مکان نمی کنند ، اما از مجموع آنها می توان استفاده نمود که گفتن آن مطلقاً مطلوب است. بخصوص اگر روایاتِ توصیه به دعای فراوان برای امر فرج را هم به آنها ضمیمه نماییم.
۶ـ از باب تیمّن و تبرّک یکی از روایات مربوطه به مورد سخن را میآوریم :
در چندین کتاب روایی و عبادی روایت شده از امام صادق ع که فرمودند :
در قیامت، روزهای هفته مجسّم میشوند؛ و از بین آنها روز جمعه به زیبایی تمام، همچون عروس زیبایی که به خانهی بخت میرود پیشاپیش سایر ایّام حرکت نموده و در آستانهی بهشت میایستد. و روزهای دیگر به ترتیب پشت سرش صف میکشند. آنگاه روز جمعه، همهی کسانی را که در آن، فراوان صلوات بر محمّد و آل محمّد فرستاده باشند شفاعت میکند.
روایتگر این سخن گوید: از امام صادق (ع) پرسیدم : در این رابطه «فراوان» چه مقدار است؟ و این صلوات در چه زمانی از روز جمعه فضیلت بیشتری دارد ؟
حضرت فرمود: یکصد مرتبه ، و بهترین زمان، بعد از وقت عصر می باشد.
پرسیدم: آن را چگونه بگویم ؟
فرمود : میگویی : «اللّهمّ صلّ علی محمّد و آل محمّد و عجّل فرجهم».